Flinke ophef om koning Willem-Alexander

De 4,7 miljoen euro subsidie die koning Willem-Alexander krijgt voor Kroondomein Het Loo is onrechtmatig verleend. Dit stellen drie vooraanstaande juristen op basis van de subsidiebeschikking die het tv-programma Zembla in handen heeft.

Uit de beschikking blijkt volgens Zembla dat de overheid de koning vrijstelt van belangrijke voorwaarden. Dit is volgens de experts in strijd met de wet. Door de vrijstelling mag de koning een gebied van 7200 hectare, zo'n driekwart van het hele natuurgebied, drie maanden per jaar voor het publiek gesloten houden.

Het Veluwse natuurgebied wordt beheerd door de koning maar is eigendom van de Staat. Het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselveiligheid (LNV) verstrekt in totaal 4,7 miljoen euro natuursubsidie aan de koning voor de periode 2016 - 2021.

Voor andere subsidieontvangers geldt dat ze het terrein minstens 358 dagen per jaar moeten openstellen voor het publiek. Slechts 1 hectare mag worden aangehouden voor privégebruik. De openstellingseis is bedoeld om de belastingbetaler te laten meegenieten van het gesubsidieerde natuurgebied, aldus Zembla. Uit de niet eerder openbaar gemaakte beschikking blijkt dat de koning 'ter bescherming van zijn persoonlijke levenssfeer' niet 1 hectare maar 7200 hectare van het Kroondomein mag sluiten en geheel is vrijgesteld van de openstellingsverplichting van 358 dagen.

"Er zijn zoveel dingen mis aan deze beschikking bestuursrechtelijk gezien dat je kunt zeggen: dit is onrechtmatig," zegt professor Wim Voermans, hoogleraar staats- en bestuursrecht van de Universiteit Leiden.

Al jaren is er ophef over de subsidieverlening voor het Kroondomein. Een meerderheid in de Tweede Kamer wil dat het Kroondomein het hele jaar voor het publiek toegankelijk is. Kamerleden die in 2018 wilden weten op welke gronden de ontheffing is verleend, kregen nooit antwoord van premier Rutte. Dat had wel gemoeten, zegt Voermans: "De Kamer is hierover onvolledig geïnformeerd."